Tema - Bosna i Hercegovina

Šta trebate znati prije kupovine zlata?

Zlato već hiljadama godina fascinira ljude, bilo kao investicija, poklon ili kolekcionarski predmet. Ali, oni koji žele ulagati u zlato često se suoče s više pitanja od pukog "koliko košta". Ključni pojmovi poput unce, karata i finoće mogu presuditi o vrijednosti kupljenog zlata.

Šta je unca?

U svijetu trgovine zlatom najčešće se koristi pojam fina unca (oznaka: oz). Riječ je o standardizovanoj mjernoj jedinici poznatoj i kao Troy unca, koja označava tačno 31.1034768 grama čistog zlata. Za poređenje, obična unca iznosi približno 28.35 grama. Međunarodni kurs zlata izražava se u američkim dolarima po jednoj finoj unci.

Pojam "Troy" potiče iz francuskog grada Troja, nekada važne trgovačke tačke za plemenite metale.

Važne mjerne jedinice pri kupovini zlata

Osim fine unce, u prometu zlatom koriste se i druge mjerne jedinice:

- Karat (K): Označava čistoću zlata u leguri (npr. 24 karata = 100 odsto čisto zlato).

- Finoća (izražena u hiljadinkama): oznaka 999.9 znači da je zlato čisto 99.99 odsto.

- Gram: Najčešća jedinica kod zlatnih poluga (1g, 10g, 100g, 1kg).

- Funta (lb): U SAD-u se ponegdje koristi; 1 funta = približno 14.58 unci.

- Oblik predmeta takođe utiče na dimenzije - primjera radi, poluga od jedne unce može imati različite dimenzije, zavisno o proizvođaču.

Odakle potiču mjere?

Korijen riječi unca seže u antički Rim - od riječi uncia, što je značilo dvanaestinu rimske funte. Današnji standard potiče iz 19. vijeka i utemeljen je na Troja sistemu, koji se i danas koristi u trgovini plemenitim metalima. Popularne zlatne kovanice poput Krugerranda ili Maple Leafa izrađuju se upravo prema tom sistemu.

Šta je Krugerrand?

Krugerrand je južnoafrička zlatna kovanica, među najpoznatijima u svijetu, koja se kuje od 1967. godine. Sadrži jednu finu uncu zlata, ali ukupno teži oko 33.93 grama jer je izrađena od legure s 91.7 odsto zlata i 8.3 odsto bakra (22 karata). Ta kombinacija daje mu prepoznatljivu crvenkastu boju i veću otpornost.

Osim standardne verzije, od 1980. dostupne su i manje verzije Krugerranda: 1/2, 1/4 i 1/10 unce - što zlato čini dostupnijim i manjim ulagačima,prenosi "Fenix-Magazin".