Industrija - Bosna i Hercegovina

Roboti istiskuju CNC operatere

Načelnik Odjeljenja za privredu, poljoprivredu i društvene djelatnosti opštine Srbac Marko Miholjčić naglasio je da je nedavna analiza rezultata istraživanja privrednog sektora, koju je izvršio njihov Odsjek za strateško planiranje, upravljanje razvojem i investicije, pokazala da značajan broj poslodavaca nema dovoljno kvalifikovane radne snage i da nove radnike često moraju prekvalifikovati.

- Gotovo polovina poslodavaca koje smo anketirali spremno je da primi pripravnike bez radnog iskustva. Kada je riječ o obrazovnom sistemu, 65 odsto privrednika smatra da treba mijenjati postojeće obrazovne profile, uvoditi nove smjerove koji prate potrebe tržišta rada, jačati praktičnu nastavu i omogućiti dokvalifikacije i prekvalifikacije - rekao je Miholjčić i dodao da su među najtraženijim profilima drvoprerađivači, ekonomski tehničari, CNC operateri, mehaničari, tekstilni radnici i trgovci.

Prema njegovim riječima, broj radnika u Srpcu raste već deset godina i sa 2.300 zaposlenih u 2013. godini, došlo se do 2.956 na kraju 2024. godine, a strateškim planom do 2028. godine planirano je da u Srpcu bude zaposleno 3.200 radnika.

- Programima podsticaja za prošlu godinu omogućili smo zapošljavanje 56 novih radnika za šta smo iz opštinskog budžeta izdvojili oko 59.000 KM, a uslove konkursa ispunilo je 39 poslovnih subjekata. Podsticaji su iznosili od 1.000 do 5.000 KM, a obaveza poslodavaca je bila da zadrže radnika najmanje godinu dana - istakao je Miholjčić.

On je najavio da će, nakon sjednice Skupštine opštine Srbac, koja je zakazana za 25. novembar, biti raspisan konkurs za program podsticaja zapošljavanja za 2025. godinu.

- Prioritet će biti podrška samozapošljavanju žena do 30 godina i lica do 40 godina prilikom pokretanja prve preduzetničke djelatnosti, kao i podrška zapošljavanju lica sa srednjom i visokom stručnom spremom. Naredne godine je u planu proširenje podsticajnih mjera, što će uključiti nabavku mašina, opreme i softvera - naveo je Miholjčić i dodao da je oko 30 odsto anketiranih privrednika koristilo opštinske, a više od polovine republičke podsticaje. 

Radoslav Kusić iz firme "Fora", koja je specijalizovana za prodaju i proizvodnju proizvoda od pleksiglasa, upozorio je da se radnici obučavaju za obrazovne profile koji su bili aktuelni prije desetak i više godina.

- Trendovi se stalno mijenjaju pa tako i CNC operateri uskoro neće biti potrebni jer su sve više prisutni roboti koji ih mijenjaju u proizvodnom procesu pa tako i mi uskoro planiramo da nabavimo jednog - rekao je Kusić.

Vlasnik kompanije "Agrounija" iz Srpca, koja se bavi proizvodnjom stočne hrane i uzgojem peradi, Zoran Knežević istakao je da njihova grupacija sa oko 60 radnika nema problema sa kadrom, jer obezbjeđuju dobre plate, dodajući da je "došlo vrijeme da se radnik poštuje i adekvatno plati".

- Trenutno smo u fazi pokretanja projekta koji je značajan za opštinu Srbac i u vezi je sa procesom pristupanja BiH Evropskoj uniji. Srbačka opština je u deficitu tovnih kapaciteta, kada je riječ o sektoru govedarstva, i u budućnosti će se sve više morati raditi na njegovom razvoju, formiranju baze podataka o kapacitetima i resursima te podršci domaćoj proizvodnji. Tržište postoji, ali se tovni materijal mora uvoziti iz Češke i Rumunije jer ga u domaćoj proizvodnji nema dovoljno - rekao je Knežević.

Industrijska zona

U industrijskoj zoni Crnaja kod Srpca početkom novembra je počeo sa radom novi pogon kompanije "Perutnina Ptuj", u koji je uloženo 15 miliona maraka, čime je omogućeno zapošljavanje novih 25 radnika, a u narednih godinu i po  očekuje se otvaranje još stotinu radnih mjesta. 

Lokalna uprava u Srpcu trenutno je u postupku izrade novog regulacionog plana koji će omogućiti širenje industrijske zone i dolazak novih investitora.