Poljoprivreda - Bosna i Hercegovina

Značajna šteta od mraza na voću

U sjeverozapadnom dijelu Republike Srpske mraz je krajem aprila prouzrokovao štetu na oko 1.100 hektara voćnih zasada, ali i ranog povrća, navodi se iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske.

Srni je u Ministarstvu rečeno da je najveća šteta konstatovana na području opština Gradiška, Kozarska Dubica, Novi Grad, Kostajnica, te gradova Prijedor i Banjaluka, dok je šteta manjeg obima uočena u opštinama Laktaši i Srbac, te u gradu Doboj. Od 1.600 hektara ukupnih površina pod voćnjacima u Gradiški mraz je oštetio oko 50 odsto.

Na primjer, u noći između 25. i 26. aprila temperatura je bila do minus 4,4 stepena Celzijusova, što je uzrokovalo najveća oštećenja kod jabuke, kruške i šljive, dok kod zasada breskve, za sada, nisu primijećena oštećenja plodića. Procjenjuje se da je na području opštine Kozarska Dubica mrazom zahvaćeno oko 100 hektara intenzivnih zasada manjih uzgajivača i 110 hektara većih uzgajivača sa prosječnom štetom od 60 do 90 odsto.

Osmočasovni mraz, sa minimalnom zabilježenom temperaturom od minus 3,9 stepeni Celzijusovih, evidentiran je na području između planina Kozara i Prosara, gdje je šteta na kruški i šljivi stoodstotna, a na jabuci, zavisno od sorte, od 70 do 100 odsto.

U dolini rijeka Une i Save evidentirana su oštećenja plodića od 60 do 90 odsto kod jabuke, kruške i šljive, a u dolinskom dijelu uz Unu iz pravca Kozarske Dubice prema Kostajnici zabilježena šteta na šljivi je i do sto odsto, a na jabuci i kruški oko 50 odsto.

Manje štete pretrpjeli su zasadi koji su bili zaklonjeni šumom i zasadi na višim nadmorskim visinama u selima Tuključani, Jasenje i Čitluk. Prema procjenama resornog ministarstva, mraz je na području grada Prijedora pričinio štetu na oko 25 hektara intenzivnih zasada voća, koliko i na području opština Novi Grad i Kostajnica.

U Prijedoru šteta na jabuci iznosi od 20 do 90 odsto, na šljivi od 60 do 80 odsto, dok su na kruški štete na plodićima oko 50 odsto, a na jagodi od 50 do sto odsto. U Novom Gradu i Kostajnici, šteta na jabuci i kruški kreće se u prosjeku oko 50 odsto, dok na šljivi, u zavisnost od lokaliteta, iznosi i do sto odsto.

Na području Banjaluke najveću štetu su pretrpjeli zasadi jabuke i kruške - od 20 do 95 odsto, kao i šljive od 50 do 90 odsto, a zabilježena su oštećenja i na plodovima jagoda pa se očekuje smanjenje prinosa prvih serija.

Na vinovoj lozi je došlo do oštećenja mladica, a stepen štete biće naknadno utvrđen. Zatim, na području Doboja mraz je prouzrokovao štetu na oko 100 hektara voćnih zasada, ali oštećenja nisu značajnija. Na području opština Laktaši i Srbac evidentirana je šteta u zasadima kruške, šljive i vinove loze, kao i na mladim malinjacima.

Takođe, na području opštine Derventa i Teslić šteta na jabuci i kruški kreće se od 40 do 60 odsto, dok je šteta na šljivi stoodstotna. U planinskim opštinama - Mrkonjić Grad, Šipovo, Ribnik, Kneževo i Kotor Varoš - osim mraza bilo je i snijega, što je dovelo do većih oštećenja na voću, posebno kod šljive, a i prirasti oraha su izmrzli.

Na ovom području nema većih voćnih zasada, ali je veliki broj malih, ekstenzivnih zasada sa relativno velikim obimom proizvodnje. Šteta srednjeg obima konstatovana je i na povrtnim kulturama, prije svega kod tek izniklog krompira, kao i paradajza i tikvica.

Ova šteta zabilježena je u dijelu Lijevča polja na području opštine Gradiška, dok su povrtni usjevi na prostoru opštine Laktaši manje oštećeni. Mraz nije prouzrokovao štete na ozimim usjevima, kao ni kod kukuruza i soje. Resorni ministar Stevo Mirjanić ranije je rekao Srni da će konačna procjena štete od mraza biti poznata krajem maja.