Tema - Srbija

Naučnici tragaju za nepoznatim sortama vinove loze u Srbiji

Reč je o projektu „Genetic varietal identification of vines from Serbian vineyards”, koji realizuju naučnici sa Univerziteta u Beogradu, prenosi portal „Agronjuz”.

U tekstu se navodi da su u istraživanje uključene profesorke Slavica Todić i Vera Rakonjac sa Poljoprivrednog fakulteta, prof. dr Željko Tomanović sa Biološkog fakulteta i Miroslav Nikolić sa Instituta za multidisciplinarna istraživanja, u saradnji sa stručnjacima španskog Instituta za vino i vinovu lozu Univerziteta Rioja.

Portal ističe da je cilj projekta identifikacija uzoraka vinove loze prikupljenih sa starih i nepoznatih čokota širom Srbije. Ovog proleća sakupljeno je oko 90 uzoraka iz Toplice, Župe, Negotinske Krajine, Deliblatske peščare, okoline Niša, Aleksinca, Pirota, Leposavića, Orahovca i brojnih manastira – Rače, Studenice, Sretenja…

Genetskom analizom očekuje se otkrivanje nepoznatih sorti i njihova eventualna revitalizacija i povratak u komercijalnu proizvodnju. Jedan od zanimljivih primera je vinova loza uz crkvu manastira Rača, za koju se pretpostavlja da je tu više od dva veka, kao i loza ispred zgrade starog načelstva u Negotinu.

Naglašava se i da Srbija ne može biti konkurentna na globalnom tržištu vinom proizvedenim od internacionalnih sorti poput „šardonea” ili „kabernea”, već razvojem autentičnog domaćeg sortimenta.

Drugi deo istraživanja fokusiran je na „prokupac”, najznačajniju autohtonu sortu Srbije. Planirano je sekvenciranje genoma osam odabranih klonova, među kojima su i stari čokoti iz manastira Sretenje i vinograda u Župi iz 19. veka.

Cilj je da se utvrdi koji klonovi pokazuju najveću otpornost na bolesti i klimatske promene, kao i koji su najbolji za proizvodnju vrhunskih vina.

Ovaj projekat nastavlja se na raniji program „Valorizacija genetskih resursa vinove loze u Srbiji: genomski pristup za vinogradarstvo 21. veka”, sproveden 2021–2022. godine uz podršku Ministarstva poljoprivrede. Kako je napomenuto, tada je otkriveno čak devet do tada nepoznatih sorti vinove loze u različitim vinskim rejonima Srbije, čime je otvoreno novo poglavlje u proučavanju genetskog bogatstva domaćih vinograda.