Tema - Bosna i Hercegovina

Oni gradovi koji uspiju da iskoriste ovaj period – kroz urbane dekoracije, manifestacije, bogatiju ponudu sadržaja i promotivne kampanje – često bilježe visoke prihode i povećana ulaganja u infrastrukturu i marketing.

U ovom tekstu prikazat ćemo koje destinacije prednjače po prihodima i investicijama tokom zimskih i prazničnih mjeseci.

Velike metropole SAD-a i Evrope

U velikim metropolama – posebno u Sjedinjenim Američkim Državama i Evropi – zimska sezona i praznici donose ogroman promet u sektorima maloprodaje, hotelijerstva i događaja. Ovi nivoi potrošnje uglavnom su koncentrisani u velikim gradovima kao što su Njujork, Los Angeles, Chicago, London, Pariz i drugi, gdje su potrošači naviknuti na širok spektar ponuda – od luksuznih i modnih brendova do kulturnih dešavanja, tržnih centara i prazničnih manifestacija.

Na primjer, Njujork tradicionalno ostvaruje značajan dio prihoda tokom decembra – od prodaje u radnjama, iznajmljivanja stanova na kratkoročnoj osnovi, hotelskog smještaja, pa sve do velikih manifestacija poput božićnog drveta u Rokfeler centru ili parade za Dan zahvalnosti. Takvi događaji privlače ne samo turiste iz SAD-a, već i međunarodne posjetioce – stvarajući snažan multiplikativni efekat: potrošnja turista utiče na restorane, javni prevoz, transport, zabavu i lokalne uslužne djelatnosti.

Zato je putovanje u New York i druge gradove na istočnoj obali tokom praznične sezone jedno od najpopularnijih iskustava za posjetioce iz cijelog svijeta, prenosi Bankar me. Gradovi nude bogate kulturne programe, raskošne dekoracije, zimske sajmove i klizališta, dok New York ostaje centralna tačka prazničnog šarma i luksuznog šopinga. Posjetioci u ovom regionu kombinuju urbano iskustvo sa prazničnom atmosferom – što rezultira visokim prihodima lokalne ekonomije, naročito u segmentima hotelijerstva, maloprodaje i sezonskih događaja.

Kada je riječ o prihodima tokom praznične sezone u SAD-u, 2024. godina bila je rekordna za maloprodaju. Prema podacima Nacionalne asocijacije trgovaca (NRF), ukupna prodaja u periodu novembar–decembar 2024. porasla je za 4% u odnosu na isti period 2023, dostigavši rekordne vrijednosti.

Takođe, internet prodaja imala je značajan rast: prema podacima Adobea, tokom prazničnog perioda (novembar–decembar) 2024. online prodaja iznosila je oko 240 milijardi dolara, što predstavlja rast od 8,7% u odnosu na 2023. godinu. To pokazuje da gradovi koji imaju razvijenu digitalnu infrastrukturu (npr. logističke centre, distributivne mreže, jak e-commerce sektor) mogu ostvariti prihode ne samo iz fizičke potrošnje već i iz digitalne trgovine.

Evropske prijestonice takođe intenzivno investiraju u praznične dekoracije, božićne vašare, rasvjetu, klizališta i tematske programe. Gradovi poput Beča, Praga, Budimpešte, Berlina i Pariza poznati su po spektakularnim prazničnim sajmovima i ukrasima koji dodatno povećavaju privlačnost destinacije tokom zime.

Analitičari Euromonitora su 2024. godine svrstali Pariz, London, Madrid i Milano među najposjećenije gradove po broju međunarodnih dolazaka i ukupnoj atraktivnosti – što pokazuje da njihova infrastruktura i turistički promet ostaju snažni tokom cijele godine, uključujući i zimski period.

Turistički zimski centri i skijaški gradovi

Dok velike metropole privlače posjetioce bogatom urbanom ponudom i manifestacijama, specijalizovani zimski turistički centri – planinska sela i skijaški gradovi – ostvaruju izuzetne prihode i privlače velika ulaganja u infrastrukturu. Tokom 2024. i prethodnih godina, destinacije u SAD-u, Evropi i Aziji bilježe rast posjeta i prihoda u zimskim sezonama.

Na primjer, u SAD-u skijaški centri poput Park Sitija, Big Skaja i Džekson Hola bilježili su dvocifrene stope rasta bukinga u 2024. u odnosu na prethodne godine. To pokazuje da investitori i turistički operateri sve više ulažu u proširenje kapaciteta, modernizaciju smještaja i dodatne sadržaje.

U Evropi, zemlje poput Austrije, Švicarske, Francuske i Italije konstantno ulažu u modernizaciju žičara, sistem za vještački snijeg, osvjetljenje i noćne aktivnosti.

Poseban primjer su azijske destinacije, naročito japanski skijaški centri poput Niseka, koji se sve intenzivnije promovišu globalno. Ove destinacije ulažu u luksuzne hotele, wellness sadržaje, bolju saobraćajnu povezanost i digitalnu promociju, s ciljem da privuku međunarodnu klijentelu.

Važno je naglasiti da se prihodi ne ostvaruju samo od prodaje ski-karata, već i od smještaja, ugostiteljstva (restorani, kafići, barovi), iznajmljivanja opreme, transfera, prevoza i zabavnih sadržaja – poput noćnih programa, koncerata i zimskih festivala. Ulaganja u dodatne sadržaje (snow parkove, noćne žičare, koncerte na snijegu) često su ključna za produženje sezone i očuvanje profitabilnosti.

Gradovi i naselja u planinskim oblastima koja su mudro investirala u pristupne puteve, bezbjedne zimske dionice, helikopterske transfere i povezanost s aerodromima pokazala su se kao lideri u iskorišćavanju sezone. Sinergija javnog i privatnog sektora i administrativna podrška presudni su faktori uspjeha.

Kada se sagleda globalna slika, može se zaključiti da gradovi koji strateški investiraju u prazničnu sezonu – kroz marketing, inovacije i održivu infrastrukturu – ne samo da privlače više turista, već grade i dugoročno konkurentne ekonomske modele.
Praznici su, dakle, mnogo više od perioda povećane potrošnje – oni su pokretač razvoja, investicija i urbanog identiteta.