Trgovina - Srbija

Smanjene carinske stope za pojedine industrijske proizvode

Srbija je od 1. januara 2012. godine ušla u četvrtu godinu primene Prelaznog trgovinskog sporazuma sa Evropskom unijom (EU), a to znači dodatno smanjenje carina na robu koja se uvozi iz zemalja EU, saopštila je Kancelarija za evropske integracije Vlade Republike Srbije.

Nastavak liberalizacije u skladu je sa dinamikom predviđenom Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju (SSP), kojim se između Srbije i EU stvara zona slobodne trgovine i našoj zemlji omogućava bescarinski pristup evropskom tržištu od pola milijarde potrošača.

U saopštenju se navodi da će u 2012. godini prosečna carina na uvoz robe iz EU iznositi 1,8 posto, dok će prosečna carina na uvoz iz ostalih zemalja sa kojima nisu zaključeni povlašćeni sporazumi biti 6,2 posto.

Tako su, na primer, za pojedine industrijske proizvode carinske stope od januara ove godine smanjene i iznose za automobile 2,5 posto i pet posto zavisno od kubikaže motora (prema ostalim zemama carina za nove automobile iznosi 12,5 posto). Za frižidere i zamrzivače carinske stope su od januara 2012. godine smanjene i iznose dva posto (iz ostalih zemalja 10 posto) za veš mašine šest posto (iz ostalih zemalja je carina 15 posto), za televizore šest i tri posto, dok je iz drugih zemalja sa kojima nisu potpisani preferencijalni sporazumi ova carina 15 posto.

Ovo smanjenje daje mogućnost snižavanja cena uvezenih proizvoda na domaćem tržištu.

Kako je saopšteno, dosadašnja primena Prelaznog trgovinskog sporazuma dovela je do smanjenja deficita i povećanja pokrivenosti uvoza izvozom u EU. U prvih deset meseci prošle godine procenat pokrivenosti uvoza izvozom dostigao je nivo od 61,4 posto i najviši je u poslednjih 15 godina. U 2011. godini, u periodu januar–oktobar, izvoz Srbije u EU iznosio je 4,05 milijardi evra, što je rast od 18,8 posto u odnosu na isti period prethodne godine, a uvoz 6,59 milijardi evra, odnosno 14,4 posto više u odnosu na 2010. godinu.

Izvoz u Evropsku uniju već u 2010. godini dostigao je nivo pre krize odnosno nivo iz 2008. godine, dok maksimalni iznos uvoza, koji je ostvaren 2008. godini, još nije dostignut. Na rast izvoza pored kontinuiranog rasta izvoza poljoprivrednih proizvoda svakako su uticali i pozitivni efekti sve većeg dolaska stranih kompanija u oblasti industrije, koje svoje proizvode plasiraju i na tržište zemalja EU.

U razmeni sa EU u poljoprivredi kontinuirano se ostvaruje suficit, koji se iz godine u godinu povećava. U 2009. godini ovaj suficit je iznosio više od 200 miliona evra, a u 2010. godini 487 miliona evra.  U prvih deset meseci prošle godine ostvaren je suficit od približno 494 miliona evra, što je više za 47 posto u odnosu na onaj ostvaren u istom periodu 2010. godine.

Kada je reč o strukturi razmene sa zemljama EU, Srbija najviše izvozi u Italiju, Nemačku, Rumuniju i Sloveniju, a najviše uvozi iz Nemačke, Italije i Mađarske.

Posmatrajući period 2009–2012. godine, tokom kojeg se primenjuje Prelazni trgovinski sporazum, analizirane su i koristi koje srpski i evropski izvoznici imaju usled smanjenih carina i preferencijalnog pristupa tržištu. U periodu od 2009. godine, zaključno sa deset meseci 2011. godine, evropski izvoznici su ostvarili ukupnu korist od izvoza na srpsko tržište u iznosu od 423 miliona evra. S druge strane, koristi koje su imali srpski izvoznici se iz godine u godinu povećavaju i u proseku su tri i više puta veće od koristi koje ostvaruju evropski izvoznici.

Od početka primene sporazuma, zaključno sa deset meseci 2011. godine, ukupna korist od preferencijalnog izvoza za srpske privrednike iznosi 1,395 milijardi evra.

Uspešna primena ovog sporazuma je od velikog značaja, pošto je EU naš najveći spoljnotrgovinski partner i učestvuje sa 57 posto u razmeni Srbije sa svetom.

Ukoliko se uzmu u obzir i zemlje CEFTA, koje su drugo su po značaju izvozno tržište Srbije, jasno je da više od 80 posto srpskog izvoza usmereno ka sadašnjim članicama EU ili zemljama koje će to postati u budućnosti. Izvoz u samo dve zemlje EU, odnosno u Nemačku i Italiju, oko tri puta je veći od našeg ukupnog izvoza u Rusiju, Kinu, Severnu i Južnu Ameriku i Afriku, dodaje se u saopštenju.