Aktuelno - Srbija

Kako stanogradnja može da pomogne ekonomskom rastu?

Do željenog bržeg ekonomskog rasta može se stići samo uz veće investicije, ponavljaju stručnjaci. Treba ih podići sa sadašnjih ispod 18 odsto BDP na 25 procenata i četvrtinu tog novca uložiti u stanogradnju. Ona je pre dve godine imala najlošiji rezultat - izgrađeno je svega stan i po na hiljadu stanovnika.

Godinama je građevinarstvo u problemima, a u njemu najveći problem je stanogradnja, kažu stručnjaci. U gradnju stanova u Srbiji se ulaže svega jedan odsto bruto domaćeg proizvoda - pet puta manje od evropskog proseka.

"U republici se gradi 10.000 stanova pre pet godina ili u bumu subvencionisanja se gradilo oko 18.000, čak i više", kaže Ivan Nikolić, urednik časopisa Makro ekonomske analize i trendovi.

Osnovni razlog su, kaže, niske zarade na jednoj strani a skupi kvadrati na drugoj.

"U Velikoj Britaniji koja ima najskuplje cene naekretnina u Evropi, za ono što oni kažu prosečnu nekretninu u 2016. godini potrebno je bilo 5,2 godišnje neto zarade. Kod nas za prosečni stan od 57 kvadratnih metara potrebna je 16,1 prosečna godišnja plata", objašnjava Nikolić.

Ne stoji Srbija loše kada se pogleda broj stanova prema broju stanovnika - imamo nešto više od tri miliona stambenih jedinica, ali su one lošeg kvaliteta i male u odnosu na svetske standarde. Međutim pojedini ekonomisti se ne slažu s tezom da tu ima prostora da se gradi i da bi to ubrzalo rast cele ekonomije.

"Stanogradnja i građevinarstvo, sem infrastrukture, su posledica a ne pokretač rasta. Pokretači, točkovi rasta su industrija, usluge i poljoprivreda", navodi Miladin Kovačević, ekonomista.

Prošle godine u Srbiji je izgrađeno dva puta puta manje stanova nego 2008. kada je država subvencionisala stambene kredite.