Tema - Srbija

U Srbiji svake godine sve manje ilegalnog softvera

Vrednost računarskih programa koji nemaju licencu u Srbiji prošle godine je dostigla 95 miliona dolara.

U 2002. je skoro svaki softver bio bez licence, a u 2010. je, prema osmom globalnom istraživanju „Business Software Alliance“ (BSA) i IDC, nelegalan svaki četvrti softver.

Globalna studija BSA i IDC, obuhvata 116 zemalja, a istraživanje uključuje i ispitivanje mišljenja korisnika računara o softverskoj pirateriji, koju je sproveo „Ipsos Public Affairs“. Korisnici su se većinom izjasnili da je licencirani softver bolji od piratskog jer ga smatraju pouzdanijim.

Atila Madai, generalni menadžer IDC u Srbiji, ističe da su kod nas mnoge kompanije ugašene ili posluju sa poteškoćama, a smanjenje piraterije bi direktno uticalo da se taj trend promeni.

- Smanjenje stope piraterije direktno utiče na lokalnu ekonomiju, povećanje broja radnih mesta i jači razvoj domaće IT industrije. Na primer, ako bi se piraterija smanjila za samo jedan odsto, otvorilo bi se 1.200 novih radnih mesta - kaže Madai.

Studija je pokazala da sedam od 10 ispitanika smatra da treba platiti inovatorima za njihove proizvode, a za to se najviše zalažu tržišta sa visokim stepenom piraterije.

Podizanjem svesti stanovništva da treba koristiti legalne softvere, u Srbiji se od 2002. bavi BSA, međunarodna nevladina organizacija, čiji su osnivači najveći svetski proizvođači softvera „Adobe“, „Autodesk“, „Microsoft“.

Dragomir Kojić, pravni zastupnik BSA za Srbiju, tvrdi da je kod nas u 2002. stepen piraterije bio veći od 90 odsto, a lane je taj procenat smanjen na 74 odsto. U 2011, kako kaže, očekuje pad piraterije za još nekoliko procenata.

- Srbija je, od kada je BSA prisutna, usvojila nove zakone koji bolje regulišu neovlašćeno korišćenje softvera. Naročito Zakon o posebnim ovlašćenjima radi efikasne zaštite intelektualne svojine, koji je stavio u nadležnost Poreske uprave poslove kontrole preduzeća. Od početka ove godine oformljena je posebna jedinica u okviru PU koja se bavi samo kontrolom softvera - ističe Kojić.

U privredi su najveći korisnici nelicenciranog softvera mala i srednja preduzeća, ali i među velikim preduzećima ima onih koji su podlicencirani, odnosno imaju licence ali ne za sve programe.